آنچه در این مقاله خواهید خواند
آثار اسراف در اقتصاد و خانواده
اسراف در خوردن، خوابیدن، زناشویی، کار، تفریح و در همه ای آن چیزهای که در طول زندگی روزمره از انسان سر می زند می تواند زندگی انسان را تحت ثأثیر خود قرار دهد، مثلاً اگر انسان کار نکند یا در کار خود کم کاری کند وضع معیشتی او به خطر می افتد، یا اگر زیاده از حد معمول کار کند بدن او در زمان پیری به از کار افتادگی زودرس و دچار مشکلاتی از جمله ضعف بدنی منجرخواهد شد.
خداوند متعال غریزه پس انداز کردن را در وجود همه مخلوقات خود قرار داده است از حیوانات گرفته تا انسانها، اگر انسان همه درآمد خود را در همان روز خرج کند و به آینده خود چیزی را پس انداز نکند و روز بعد به جهت رویدادی مجبور شود کار نکند، از لحاظ معیشت زندگانی دچار مشکل خواهد گردید، اگر ریس خانواده در کارهای روزمره خود برنامه ریزی نداشته باشد، به آینده خود و فرزندانش چیزی را باقی نگذاشته باشد، حتماً آثار اسراف را در نزدیکترین زمان ممکن در ظاهر و باطل خانواده اش مشاهده خواهد نمود.
سایر اعمال دینی و دیگر برنامه‌های دنیوی مردمان نیز به همین منوال است مثلاً از هفت روز هفته شش روز برای کار و تأمین معاش خانواده است و آن‌یک روز دیگر باید به استراحت و در خدمت خانواده بوده باشد، تا دوری آن شش روز از جمع خانواده به مقداری جبران شود، اما اگر انسان این‌یک روز را هم مثل سایر روزها در کار و تلاش باشد ممکن است مشکلاتی را در پیش داشته باشد که یکی از آنها کمبود محبت و عاطفه در بین اعضاء خانواده هست.
بعضی از افراد می‌توانند در موقع تناول غذا، دو یا سه پرس غذا بخورند و بعضی بیشتر و بعضی دیگر کمتر، در این میان اگر شخصی که عادت به خوردن یک پرس غذا دارد، اگر دو یا سه پرس غذا بخورد! حتماً به شکم‌درد و دل‌درد مبتلا خواهد شد و سلامتی وی نیز به خطر خواهد افتاد.
پس مشاهده می‌شود که زیاده‌روی و پرخوری فرد باعث دو زیان جدی شد، اول اینکه جسم و روح او را دچار عذاب نمود و به اذیت انداخت، دوم اینکه ازنظر مالی نیز ضرر دیگری متحمل وی گردید، مثلاً پولی که حتماً باید در رفع مشکلات و نیازهای واقعی افراد خانواده خرج می‌شد بیهوده و بی‌جهت در یک مسیر غیراصولی خرج شده است.
اسراف در لباس و زینت‌آلات
متأسفانه گاهی وقت‌ها پوشیدن لباس‌های گران‌قیمت و آن‌چنانی و مصرف زیورآلات غیرضروری فقط به این خاطر صورت می‌گیرد که شخص برای دیگر هم نوعان خود اثبات کند که وضع مالی و طبقه خانوادگی وی بر سایر افراد جامعه برتری دارد، تصور چنین افراد از خودشان این است که مقام مادی و یا مقام معنوی‌شان بر سایر اقشار جامعه در جایگاه والاتری قرار دارد، این‌گونه رفتارها و زیاده‌روی‌ها در پوشش و زینت نمودن افراط گرانه موجب فساد در جامعه و خانواده‌ها می‌شود.
آثار اسراف در خوردن، نوشیدن و خوابیدن یکی از سبب به وجود آمدن فقر و فساد در جامعه است، اکثر انسانها با خوردن یک یا دو نوع غذا در هر وعده غذایی می‌توانند نیاز خود را برطرف می‌نمایند، متأسفانه گاهی اوقات در بعضی از مجلس‌های بزرگ و کوچک، میهمانی‌های خانوادگی مشاهده می‌شود هم‌زمان چندین نوع غذا و انواع نوشیدنیهای مختلف بر سر یک میز موجود هست، و گاهی اوقات نصف این غذاها و نوشیدنی‌ها مصرف نمی‌شود و مابقی آنها به سطل زباله ریخته می‌شوند، این‌گونه رفتارها در حالی رخ می‌دهد که عده‌ای زیادی از همان مردم در نکات دیگری از شهر یا روستا با کمترین تغذیه شب خود را به صبح می‌رسانند.
خدا می‌داند چه رویدادهای ناگواری از هرکدام این دو طایفه روی می‌دهد، چه فسادهائی در میان هرکدام از این دسته ها رخ می‌دهد، دسته اول از رفاه و اسراف بیشتر، دسته دوم از نداری و احتیاجات ضروری‌تر. دین مقدس اسلام این‌گونه رفتارها را از انسانها قبول نمی کند و از اعمال مکروه و گاهی نیز از سری گناهان کبیره می‌شناسد.
اسراف در خوشگذرانی موجب فساد است
گفتیم که یکی از آثار اسراف در خوردن و خوابیدن، دچار شدن به فقر و بی پولی است، این فقره از نیاز های مردم می توانند به وسیله کمک و همیاری دیگران به مقدار کمی بر طرف شوند، اما بعضی از خساراتی که انسانها در طول عمر خود به آنها گرفتار می شوند مالی نیستند و به راحتی نیز قابل جبران نمی شوند، و بعضی از آنها تا پایان عمر آدمی به همراه او خواهد بود و موجب بی توجهی مردم نسبت به او خواهد شد.
یکی از آنها حضور یافتن و زیاده روی کردن در پارتی های بی مورد است که در این گونه مجالس، عده ای از زنان با مردان نا محرم قاطی می شوند و بوسیله قرص یا نوشیدنیهای حرام هوشیاری خود را از دست می دهند، اگر به مدت و دفعات بیشتری صورت گیرد موجب به دام افتادن زنان و آلوده شدن آنها به فساد جنسی منجر می شود، اولین عاملی که موجب به وجود آمدن چنین محافل خلاف می شود پول کثیف و اخلاق کثیف است که از انسان سر می زند.
متأسفانه قسمتی از این پول ها اغلب از راه های خلاف به وجود آمده اند که از طرف صاحبانشان درست هدایت نمیشوند و در خرج کردن آنها اسراف می شود. زمانی که پول در راه غیر شرعی و در جاهای نامعقول خرج شود اولین حاصل و درآمد آن فساد است، آری ثروتی که باید در رفع نیازهای اقتصادی، فرهنگی، غذایی و دیگر ضروریات مردمان فقیر مصرف می شد حالا در به فساد افتادن عده ای از آنها خرج می شود.
تربیت و اخلاقی که در خدمت پیشرفت بشر باشد یکی از عوامل جلوگیری از چنین روی دادهای خلاف است، اولین مسئولیت آن با والدین و دیگر با دولت و معلمان و صاحبان قلم و دانش است که بوسیله تبلیغ و ارشاد درست راه روشن و هدفمندی را در اختیار نوجوانان و جوانان جامعه قرار دهند تا در دام چنین انسانهای فساد انگیز گرفتار نشده باشند. و از طرفی نیز صاحبان مال را طوری رهبری نمایند که در خرج کردن اضافه مال خود، هدفهای روشنتری را دنبال کنند تا از اسراف و حیف میل مال خود جلوگیری نمایند، بجای کشاندن آنها به راه های غیر انسانی، کمک کنند تا در مسیر مستقیم الهی گام بردارند.
- همچنین بخوانید »